Giardia

Een oorzaak die vaak over het hoofd gezien wordt is diarree ten gevolge van Giardia. Giardia is een flagellaat (= een protozoaire parasiet) en bestaat uit een meercellig organisme, dat voorkomt in diverse ontwikkelingsstadia.

Giardia is de meest voorkomende maag-darmparasiet bij honden, 10-20% van de diarree bij honden wordt veroorzaakt door giardia. Onze ervaring, als kattendierenartsen, is dat bij katten met diarree er zeer zeker aan giardia gedacht moet worden.

Vooral bij katten jonge katten komt giardia voor en het wordt minder vaak gevonden bij oudere katten. Let vooral op als er kittens uit een cattery, asiel of boederij met diarree aangeboden worden dat er giardia in het spel kan zijn.

Giardia is een Zoonose,
het is dus ook voor mensen besmettelijk!

Overdracht vindt plaats via de fecale-orale weg. Dit houdt in dat het dier de cysten uitpoept en dat een ander dier of mens zich hiermee via de opname via de mond besmet.
Slechts 10 cysten zijn nodig om een infectie bij een nieuwe gastheer aan te laten slaan. Er worden bij een infectie tot wel 100.000 cysten per gram ontlasting uitgescheiden!

Welke katten zijn vatbaar voor Giardia

Vaak verlopen Giardia infecties, bij gezonde dieren, zonder symptomen maar scheiden ze wel periodiek de besmettelijke cysten uit. Echter bij katten met minder weerstand komt het wel tot ziekte verschijnselen. Jonge katten en katten met een verminderde weerstand, bv door ziekte of stress, kunnen diarree door giardia oplopen. Vooral katten die in een cattery, asiel of pension verblijven of van een boerderij komen kunnen gemakkelijk met Giardia besmet raken.

Langdurige diarree

Als een diarree chronisch is geworden, dit betekent dat de diarree meerdere weken tot zelfs maanden aanwezig is, denk dan aan Giardia! Denk vooral aan Giardia als u kat steeds terugkerende diarree heeft en u uw kat behandeld heeft met medicijnen en aangepast voer en er geen enkele verbetering optreedt.

Hoe ziet Giardia diarree eruit

Giardia geeft dunne ontlasting of brijachtige stinkende diarree. Er kan slijm en bloed bij zitten. Ook zie je vaak dat de katten misselijk zijn en makkelijk overgeven, maar vaak behouden ze wel hun eetlust.

De cyclus van Giardia

Giardia komt voor in 2 vormen.

• 1. Het parasietenstadium = trofozoiet. Toont zich als een zeer klein meercellig zweepdiertje, die alleen met een microscoop met grote vergroting te zien is. Vermeerdering vindt plaats door tweedeling en daarom kan de vermeerdering explosief gaan. Uit iedere trofozoziet ontstaat een cyste.
• 2. Cyste of ook wel oocyste genoemd. Dit is het zeer infectieuze stadium. Na uitscheiding in de ontlasting is de cyste onder koele en vochtige omstandigheden nog weken- tot zelfs maandenlang besmettelijk.

De incubatietijd, tijd tussen opname en het ontstaan van ziekteverschijnselen, bedraagt 5-16 dagen. De uitscheiding van de besmettelijke cysten begint 7 dagen na opname. En vindt gedurende 4-5 weken met tussenpozen plaats. Deze besmettelijke periode kan veel langer duren als het dier zich herbesmet.

Diagnose met een microscoop
Vroeger moesten de trofozieten in hele verse ontlasting met een microscoop aangetoond worden. Ze gaan echter snel dood buiten de kat en dan zie je ze niet meer bewegen. De cysten kunnen ook met een microscoop worden aangetoond in de ontlasting, echter deze worden met tussenpozen uitgescheiden. Het kan dus zijn dat je de ziekte niet kan aantonen terwijl hij er wel is.

Omdat de ontlasting onder de microscooop supervers moet zijn en je ze ook kunt missen hebben we een diagnostische test tot onze beschikking die we vaak gebruiken.

Diagnose met een snaptest
Door de direct uitvoerbare giardia test aantonen of er giardia aanwezig is of niet. De test is veel betrouwbaarder en gevoeliger dan de microscopische manier. Er wordt met behulp van een giardia snaptest antigenen, kleine stukjes, aangetoond. Hiermee kunnen dus zowel levende als dode of uiteen gevallen trofozoieten of cysten aangetoond worden!.

Behandeling bij diarree ten gevolge van Giardia
Als therapie kan er fenbendazol of metronidazol worden gegeven.

Pas op herbesmetting!
De kat kan zichzelf herbesmetten met oocysten van de giardia die in de vacht terecht zijn gekomen. Dit kan gebeuren als de diarree (met daarin de oocysten) aan de vacht blijft plakken. De kat likt zich en op die manier herbesmet de kat zich!
Wij adviseren om uw gehele kat op de 3e en de 5e dag na het begin van de behandeling te wassen om dit te voorkomen. Indien u poep aan de haren ziet was dit gelijk weg.
Vaak moeten alle dieren in het gezin moeten behandeld worden!
Dit hangt wel af van de mate van het contact en de leeftijd van de andere katten (en honden) in het huishouden.

Hygiene
Daarbij is een goede hygiene heel belangrijk. Was als eigenaar je handen na contact met je kat. Reinig en desinfecteer de omgeving waar je dier leeft, dit is belangrijk om herbesmetting te voorkomen.

Soms houdt de diarree aan!

Soms blijft de diarree doorgaan ondanks dat de Giardia effectief bestreden is. We hebben diverse keren bij katten in onze praktijk meegemaakt dat de behandeling goed gewerkt heeft, de Giardia controle snaptest was negatief. Hetgeen inhoudt dat de behandeling gewerkt heeft. Dan behandelen we de diarree met hypoallergeen eten en verteringsverbeterende enzymen (tryplase of pancrex).

Conclusie

Er zijn vele oorzaken om diarree te krijgen en het is belangrijk om de juiste diagnose te stellen zodat er een gerichte therapie gegeven kan worden. We gebruiken bijna standaard bij katten met diarree de Giardia snaptest, je weet zeer snel of de kat last had van Giardia en dan is de behandeling ook makkelijk in te stellen.

Giardia wordt vaak bij de kat over het hoofd gezien!
NB: indien er diarree is er er wordt geen giardia aangetoond, dan kan er ook nog een afwijkende darmflora (dysbacteriose) of een infectie met tritrichomonas aanwezig zijn.