Help mijn kat plast naast de bak!

Regelmatig krijgen wij in de praktijk te horen dat de kat des huizes plast op een andere plek dan de kattenbak. Dit is natuurlijk heel vervelend gedrag en voor eigenaren frustrerend. Sommige eigenaren zien het als iets vervelends dat bij hun kat hoort en waar niets aan te doen is, andere eigenaren zien het zelfs als een reden om de kat uit huis te plaatsen.

Wat belangrijk is om te weten is dat uw kat nooit in huis zal plassen om u te treiteren, er is een reden om dit gedrag te vertonen.

Definitie

Het is belangrijk om te weten waar we over praten als uw kat in huis plast. Katten zijn bijna nooit incontinent (dat wil zeggen dat ze het niet op kunnen houden). Het plasgedrag is bewust. Sommige katten plassen op elke plek in huis, andere katten alleen bij de ramen of op de mat bij de voordeur. De ene kat doet grote plassen, de andere kat kleine plasjes, misschien zelfs met bloed erbij. Allemaal belangrijk om op te merken om makkelijker tot een diagnose en oplossing te komen. Observeer uw kat dus goed.

Wat moet ik doen als mijn kat in huis plast?

Als uw merkt dat uw kat in huis plast, is het ten eerste belangrijk om de kat niet te straffen! Het is bewust gedrag, maar wel met een goede reden (voor de kat dan).

  1. Observeer het plasgedrag van uw kat (zie straks bij oorzaken mogelijke verklaringen voor dit gedrag)
    – Waar plast de kat? (Alleen bij de voordeur, langs de ramen)
    – Lijkt het plassen moeilijk te gaan? (Persen, klaaglijk mauwen)
    – Zijn het grote of kleine plasjes?
    – Zit er bloed of slijm bij de urine?
  2. Probeer wat urine op te vangen. Dit kan met “katkor”, niet absorbeerbare kattenbakkorrels (als uw kat ook nog op de bak plast), of door met een pipetje wat urine op te zuigen waar uw kat heeft geplast. Breng dit liefst zo vers mogelijk naar de dierenarts; hierin kunnen we medische oorzaken uitsluiten en eventueel behandelen.
  3. Maak de kattenbak regelmatig schoon en zorg voor voldoende kattenbakken.

Waarom plast mijn kat in huis?

Zoals gezegd kunnen katten in huis plassen om meerdere redenen. Deze kunnen zowel medisch als niet-medisch (gedragsgerelateerd) zijn. Hieronder de meest waarschijnlijke:

  • Blaasontsteking/blaasgruis: Wanneer een kat een blaasontsteking of blaasgruis heeft, vind je meestal verschillende kleine plasjes in huis. Soms zit er zelfs bloed bij de urine. Door de blaasontsteking of verstopping van de plasbuis met blaasgruis, heeft de kat een enorme aandrang om te plassen en plassen is ook pijnlijk. Ze zullen dan het op de kattenbak gaan associëren met pijn en daardoor op andere plekken gaan plassen. Het zal over het algemeen dan ook opvallen dat je kat vaker probeert te plassen (al dan nietop de kattenbak), maar dat hij weinig tot geen urine produceert.

NB Een kater die niet kan plassen of slechts enkele druppels urine plast is een spoedgeval! Katers hebben een smalle plasbuis en die kan gemakkelijk verstopt raken door bijvoorbeeld gruis. De urine kan de blaas dan niet verlaten waardoor de gifstoffen worden opgenomen in het bloed; hierdoor zal de kat snel ziek worden en kan de blaas zelfs scheuren. Het is belangrijk om zo snel mogelijk bij een dierenarts langs te gaan!

Struvietkristallen in de urine van een kat met blaasgruis

  • Territoriaal gedrag: Vooral ongecastreerde katers hebben nogal de neiging om hun territorium te markeren dmv sproeien. Sproeien is herkenbaar aan de houding van de kat. De kat staat rechtop, plast recht naar achteren een kleine hoeveelheid urine en trilt tijdens het sproeien vaak met de staart. Een kat kan markeren door te sproeien, maar daarnaast kan een kat ook zittend markeren in de normale plashouding. Dit markeren kan zowel met urine als ontlasting gebeuren en wordt om dezelfde redenen gedaan als sproeien.Sproeien en markeren in huis is gedrag dat katten vooral vertonen als ze onzeker zijn over hun territorium. Vaak zie je dat dit gebeurt aan de grenzen van hun territorium (op de mat bij de voordeur, langs de ramen waar andere katten zichtbaar zijn).
  • Stress: Katten zijn zeer stress gevoelig. Vaak is dit ook een van de oorzaken van het plassen naast de bak. Katten kunnen om tal van redenen stress ervaren. Dit kan zijn door verhuizing, nieuwe meubels, verbouwing, gezinsuitbreiding, een nieuw huisdier maar ook een ander werkschema van de eigenaar kan al een reden zijn. De stress zorgt voor een ” steriele blaas ontsteking” en noemen we ook wel Feline Idiopathische Cystitis (FIC).
  • Cognitieve dysfunctie/dementia: Ook katten kunnen op oudere leeftijd een vorm van dementia ontwikkelen; we noemen dat cognitieve dysfunctie. De kat zal dan andere gedrag gaan vertonen (meer miauwen, verdwaasd zijn) en kan ook zijn ” vergeten” dat hij/zij op een kattenbak moet gaan en zal dan in huis plassen en vaak ook poepen.

Hoe kom ik er vanaf?

De belangrijkste vraag is natuurlijk “hoe kom ik van dit ongewenste gedrag af?”.  Zoals u zult begrijpen, is dit afhankelijk van de oorzaak en daarom is diagnostiek zo belangrijk. Als u denkt dat uw kat stress heeft, maar hij heeft blaasgruis en daardoor steeds een blaasontsteking, zullen alle stressverlagende middelen geen/onvoldoende effect hebben. En als u uw kat blaasgruispreventief dieet geeft maar er lopen ’s nachts katten langs de voordeur te markeren, zal hij alsnog daar gaan sproeien.

Plast uw kat in huis, dan zullen wij altijd de urine willen onderzoeken, dus dit is vaak stap nummer 1. Indien er iets gevonden wordt kunnen we dat gericht behandelen (denk aan ontstekingsremmers of een blaasgruisoplossend dieet). Vinden we geen aanwijzingen voor een medische oorzaak, moeten we de omgeving gaan aanpakken.

Hieronder volgen een paar algemene tips hiervoor. Voor specifieke veranderingen is het vaak nodig een consult bij een gedragsspecialist aan te vragen:

  • Heeft u meerdere katten in huis? Dan is de regel: het aantal katten plus 1 is het aantal kattenbakken dat we adviseren
  • Zorg dat de kattenbak groot genoeg is zodat uw kat er goed in kan bewegen. Sommige katten kunnen vanwege rugpijn niet meer goed de bak in komen. Een bak zonder kap of met lage instap kan dan uitkomst bieden
  • Onderzoek heeft aangetoond dat de meeste katten het liefst fijn, klontvormig kattengrit prefereren (zacht voor pootjes), dat niet geparfumeerd is. Maar dit is een kwestie van uitproberen.
  • Schep de kattenbakken minimaal 1 x per dag uit en maak de bak 1 x per week helemaal schoon. Gebruik liever geen producten met ammoniak of citrusolie, dat kan uw kat afschrikken.
  • Plast uw kat met name bij de deuren en ramen? Probeer dan te zorgen dat de kat geen andere katten meer kan zien buiten (afplakken van ramen en deur).
  • Plaats een Feliway verdamper in het stopcontact; deze verspreidt kalmerende geurstoffen (feromonen) waar katten minder gestrest van raken.

Wat de oorzaak ook is van het onzindelijke gedrag, straffen is niet de oplossing en zorgt er alleen maar voor dat het probleem verergert en bovendien kan het de relatie die u heeft met uw kat verpesten.
Mocht u meer informatie willen of een uitgebreider advies indien uw kat in huis plast, neem dan contact met ons op (023-5277666) of loop even binnen.

“Voor advies over mijn puppy werd ik zeer goed geholpen bij Dierenkliniek Marnixstraat, zo konden wij een goede start maken. Dank!”

Bart van Apeldonk (1 hond),
Bloemendaal